b1 (1)
Aneta Kasza

Życiorys naukowy: Jej zainteresowania badawcze, od samego początku, czyli od momentu rozpoczęcia realizacji pracy magisterskiej na UJ, dotyczyły reakcji ostrej fazy. Reakcja ostrej fazy ma na celu przywrócenie zaburzonej przez infekcję, uraz czy rozwój nowotworu, równowagi organizmu. Bardzo istotną rolę w jej regulacji pełnią związki zwane cytokinami. W pracy magisterskiej zajęła się badaniem wpływu cytokin prozapalnych na syntezę białek ostrej fazy. Część białek ostrej fazy to inhibitory enzymów serynowych. Zainteresowała ją tematyka usuwania kompleksów tych białek z krążenia i stała się ona podstawą jej pracy doktorskiej, do której badania częściowo prowadziła na Uniwersytecie w Aarchus (Dania). W trakcie ich trwania rozpoczęła badania systemu aktywacji plazminogenu, który reguluje tempo degradacji wielu ważnych dla organizmu białek. Po powrocie ze stypendium badała regulację systemu aktywacji plazminogenu przez cytokiny prozapalne i antyzapalne w centralnym układzie nerwowym. Badania te prowadziła również na Uniwersytecie w Cleveland (USA). Ich tematyka przesuwała się coraz bardziej w kierunku zagadnienia mechanizmów włączania i wyłączania genów. W 2002 roku wyjechała na ponad dwa lata na Uniwersytet w Manchester (Wielka Brytania). Zajęła się tam identyfikacją nowych genów regulowanych przez czynnik transkrypcyjny Elk-1 oraz badaniem funkcji biologicznej tego czynnika. Badania te kontynuowała po powrocie do Polski.

Praca badawcza i jej znaczenie: Celem prowadzonych badań było poznanie wewnątrzkomórkowych szlaków przekazu sygnału, czynników transkrypcyjnych przez nie aktywowanych i ostatecznie genów ulegających ekspresji, i pełniących ważną funkcję w regulacji procesów takich jak przeżywalność komórek oraz ich proliferacja. Jednym z kluczowych regulatorów tych procesów jest czynnik transkrypcyjny Elk-1. Elk-1 odgrywa kluczową rolę w procesach programowanej śmierci komórki czyli apoptozy. Otrzymane przeze badaczkę wyniki są bardzo istotne, gdyż zablokowanie apoptozy jest jednym z pierwszych mechanizmów występujących przy transformacji komórki prawidłowej w nowotworową. Prowadzone badania umożliwiły lepsze zrozumienie mechanizmów regulacji ekspresji genów przez Elk-1 oraz pozwoliły na identyfikację nowych genów, w tym zaangażowanych w hamowanie apoptozy. Regulacja ekspresji genów na poziomie ich włączania i wyłączania jest pierwszym etapem kontrolnym w ciągu zdarzeń prowadzących do otrzymania funkcjonalnego białka. Wszelkie zaburzenia na tym etapie, a więc niepotrzebne włączenie genu bądź brak jego aktywacji prowadzą do różnego rodzaju zaburzeń, często bardzo dramatycznych dla komórki. Jednym z białek, które odgrywa istotną funkcję w przerzutowaniu nowotworów jest PAI-1. Jego wysoki poziom jest skorelowany ze złym prognozowaniem w wielu typach nowotworów. Poznanie mechanizmów regulacji ekspresji tego białka jest bardzo ważne i dlatego wiele grup badawczych pracuje nad tym, aby nasza wiedza na temat tej regulacji była jak najpełniejsza. Prowadzone przez nią badania w dużej mierze zrealizowały to zadanie. Poznanie mechanizmów regulacji ekspresji genów poprzedza etap poszukiwania skutecznych czynników farmaceutycznych, które mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu różnego rodzaju schorzeń, w tym w leczeniu i zapobieganiu nowotworom.

Zainteresowanie pozazawodowe: Sport i ruch na świeżym powietrzu były zawsze dla niej najbardziej skutecznym środkiem na stres. Regularnie biega, pływa, jeśli tylko pogoda na to pozwala zamienia samochód na rower, trenuje Tai Chi, weekendy bardzo często spędza z rodziną na wycieczkach górskich. Jej pasją jest czytanie. Stara się wygospodarować na nie jak najwięcej czasu.


Powrót