joanna_matyjasik
Joanna Matyjasik

Niezwykle energiczna, zdecydowana i pewna swojej drogi życiowej. Równie dużą pasją jak praca naukowa jest dla niej hobby, które uprawia. Wybrała żeglarstwo, po pierwsze dlatego, że pracując w Szczecinie trudno uciec od kontaktu z wodą, a po drugie, przyznaje, że utrzymanie łódki na wodzie jest dla niej takim samym wyzwaniem jak praca naukowa a pozwala zapomnieć o troskach dnia codziennego. „Jestem policzanką i jest mi tu bardzo dobrze, życie jest spokojne i miłe”, mówi z dumą o mieście, w którym mieszka, oddalonych o kilkadziesiąt kilometrów od Szczecina, Policach.

Moja droga zawodowa
Pracę naukową rozpoczęłam jako studentka trzeciego roku Wydziału Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu pod kierunkiem naukowym prof. dr hab. Jerzego Warchoła. Podjęłam wówczas próbę opracowania metody pozwalającej na identyfikację zakażeń grzybami rodzaju Candida u noworodków. Po ukończeniu studiów wiedziałam, że plany zawodowe chcę połączyć z dalszą pracą naukową, co przełożyło się na podjęcie pracy w Zakładzie Genetyki i Patomorfologii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Dołączyłam do zespołu kierowanego przez prof. dr hab. Jana Lubińskiego a prowadzone przeze mnie badania dotyczyły identyfikacji zmian w genach takich jak NBS1 i CHEK2 związanych z predyspozycją do nowotworów. Jednocześnie rozpoczęłam pracę nad własnym projektem badawczym dotyczącym oceny udziału zmian występujących w genie CYP1B1 w procesach związanych z powstawaniem nowotworów. Wyniki badań przeprowadzonych w trakcie realizacji tego projektu stały się również treścią mojej pracy doktorskiej.

Temat i cel moich badań
Prowadzone przeze mnie badania mają na celu identyfikację zmian genetycznych związanych z predyspozycją do nowotworów. W ostatnich latach były one ukierunkowane na ocenę wybranych zmian występujących m.in. w genie CYP1B1. Gen ten koduje enzym należący do grupy białek cytochromu P450 odpowiadający za metabolizowanie szerokiego spektrum związków kancerogennych, jak i za przemianę estrogenów. Punktem wyjścia w przeprowadzonych badaniach była analiza zmian genu CYP1B1 w materiale genetycznym pochodzącym od pacjentów ze zdiagnozowanym rakiem jasnokomórkowym nerki. Następnie wyselekcjonowane zmiany i ich kombinacje były oceniane na materiale genetycznym pochodzącym od pacjentów ze zdiagnozowanym rakiem krtani, płuc, piersi, jelita grubego, trzustki i prostaty. Badaniami objęto ponad 4000 osób. Przeprowadzone analizy pozwoliły na wskazanie kombinacji zmian genu CYP1B1, które są związane ze wzrostem ryzyka wystąpienia raka piersi, trzustki, jelita grubego i jasnokomórkowego nerki.
Dokonując wyborów odnośnie mojej drogi zawodowej zawsze kierowałam się celem, jakim była możliwość praktycznego zastosowania prowadzonych badań w leczeniu ludzi. Tym większą satysfakcję daje mi fakt, iż badania dotyczące zmian występujących w genie CYP1B1 znalazły zastosowanie w praktyce klinicznej w formie testów diagnostycznych proponowanych pacjentom w celu identyfikacji osób ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia raka i objęcia ich badaniami diagnostycznymi umożliwiającymi jak najszybszą interwencję terapeutyczną. Przeprowadzone przeze mnie badania stanowią również treść zgłoszenia patentowego nr P-375857 pt. „Sposób i zestaw do wykrywania zwiększonej, o niskiej penetracji, predyspozycji do nowotworów złośliwych różnych narządów poprzez identyfikację genu CYP1B1” (numer zgłoszenia w USA – 60/565, 724), którego jestem głównym autorem.

Czy młodzi ludzie mają przyszłość w Polsce i mogą odnosić sukcesy?
Z całą pewnością w Polsce jest sporo osób mających duży potencjał intelektualny, dla których praca naukowa jest jednocześnie realizacją ich pasji. Jednakże decyzja czy związać swoje życie zawodowe z nauką jest wciąż bardzo trudna, głównie ze względu na jej aspekt finansowy. Niemniej, wierzę w to, że warto w życiu zajmować się tym, co nas pociąga, co nas interesuje, co uważamy, że ma sens nawet gdy nie będzie z tego takich profitów finansowych, jakich byśmy oczekiwali. Moją wiarę podtrzymują takie inicjatywy jak właśnie stypendium L’Oréala czy programy Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Myślę, że jeżeli jest się bardzo zaangażowanym w to, nad czym się pracuje, jest się temu oddanym to, niezależnie od dziedziny, jakiej to dotyczy i miejsca gdzie się to wyzwanie podejmuje, zawsze przynosi to rezultaty.

Miejsce kobiet w nauce i ich szansa na karierę zawodową.
Myślę, że naukowca powinno się oceniać przede wszystkim po tym, co wnosi do nauki, poprzez jego zaangażowanie w pracę, intelekt, wiedzę a nie po tym czy jest kobietą czy mężczyzną. Niestety jak pokazuje historia nie zawsze tak było. Z całą pewnością udział kobiet w życiu zawodowym, w tym również w nauce, jest utrudniony ze względu na duże zaangażowanie w życie rodzinne, niemniej cechy takie jak umiejętność dobrej organizacji pracy, wytrwałość, zdolność do poświęceń połączone z intelektem sprawiają, iż kobiety znakomicie dają sobie radę z tymi wyzwaniami.

Czym jest dla mnie stypendium L’Oréal Polska?
Stypendium L’Oréal Polska z całą pewnością jest dla mnie nagrodą i dużym wyróżnieniem, tym bardziej, że przyznaje je komisja złożona z wybitnych naukowców. Jednocześnie stypendium to jest dla mnie zobowiązaniem, ponieważ traktuję je jako udzielony kredyt zaufania. Będę starała się nie zawieść tego zaufania realizując kolejne prace badawcze.


Powrót